Dzięki wspólnemu zaangażowaniu udało się nam, jako społeczności szkolnej, uczcić rocznicę Odzyskania Niepodległości przez Polskę. Wspólny śpiew Hymnu jest czymś bardzo ważnym dla każdego Polaka. Pozwala czuć się częścią większej wspólnoty, przypomina o ważkich wydarzeniach, dlatego w tym miejscu dziękuję wszystkim uczniom i ich wychowawcom za odpowiedzialne i godne zamanifestowanie polskości.
Poniżej zamieszczamy tekst przygotowany przez ucznia klasy VII - Sebastiana Kieryka. Przybliża on jak łatwo utracić niepodległość, którą potem bardzo ciężko odzyskać.
A na koniec kilka ciekawostek.
Dyrektor szkoły
Foto relacja
JAK POLSKA RODZIŁA SIĘ NA NOWO…
Przesz nieudolność i coraz gorsze sprawowanie władzy kolejnych władców Rzeczypospolita stała się krajem o słabej gospodarce, armii i miała prawa dobre tylko dla szlachty. W 1772 r. Prusy, Rosja i Austria dokonały I rozbioru Polski.
Król Stanisław August Poniatowski podjął próbę zreformowania państwa. Zwołał w Warszawie Sejm Wielki (trwał cztery lata). Jego ukoronowaniem była Konstytucja z 3 maja 1791 r. (czyli zbiór praw i zasad dotyczących całego naród). Był to krótki okres uniezależnienia Stanisława Augusta od Rosyjskiej ambasady. Konstytucja została jednak obalona.
Magnaci zawiązali konfederację targowicką pod hasłem obrony starego porządku, 100 tysięczna armia rosyjska wkroczyła do Polski. Polacy stawili im czoło i wygrali bitwy pod Dubienką i Zieleńcami, odwaga księcia Józefa Poniatowskiego i Tadeusza Kościuszki jednak na niewiele się zdały. Bohaterów odznaczono orderem Virtuti Militari. W 1792 r. król przystąpił do targowicy i wydał rozkaz wstrzymania walk. Doprowadziło to do 2. rozbioru Polski w 1793 r. Podpisały go Prusy i Rosja. Austria zajęta wojną z Francją nie wzięła udziału w rozbiorach.
W 1794 r.Tadeusz Kościuszko staną na czele powstania. Wygrał bitwę pod Racławicami, ale w bitwie pod Maciejowicami został wzięty do niewoli. W 1795 r. król abdykował i miał miejsce trzeci rozbiór Polski.
Polacy podejmowali liczne próby odzyskania niepodległości. W latach 1797-1801 Jan Henryk Dąbrowski formował Legiony Polskie we Włoszech. W 1797 r. Józef Wybicki napisał mazurka Dąbrowskiego, który dodawał Polakom otuchy. W 1830 r. w listopadzie wybuchło powstanie, nazwane w związku z tym listopadowym. Przez nieudolność naczelników powstania cały wysiłek zbrojny został zaprzepaszczony. Polacy jednak wykazali się poświęceniem i w bitwie pod Grochowem zatrzymali Rosjan. W bitwie pod Iganiami Polacy wygrali, ale pogrążyła nas klęska pod Ostrołęką. W 1846 r. miało miejsce powstanie krakowskie nieudane przez rabacje i niechęć chłopów wobec szlachty. W 1863 r. wybuchło powstanie styczniowe które przygotowywali studenci. Niestety i ono zakończyło się klęską, a skutkiem jego były próby wynarodowienia Polaków przez: Prusaków - germanizacja, Rosjan- rusyfikacja. W tym okresie nasiliła się walka z kościołem katolickim.
Następna okazja nadarzyła się w 1914 r. kiedy 28 czerwca miał miejsce zamach w Sarajewie. Arcyksiążę Ferdynand wraz z żoną zostali zamordowani przez serbskiego zamachowca Gawriło Principa. Skutkiem tego wybuchła I wojna światowa. Polacy chcieli to wykorzystać i utworzyli legiony. Dnia 16 sierpnia 1914 roku powstały w Krakowie, z inicjatywy polskich stronnictw politycznych, Naczelny Komitet Narodowy (NKN) z Juliuszem Leo - prezydentem Krakowa, który kierował Polskim Stronnictwem Demokratycznym i był ugodowym prezesem Koła Polskiego we Wiedniu, później Władysławem Jaworskim - ze Stronnictwa Prawicy Narodowej. NKN miał być – co uznali szybko Austriacy – najwyższą instancją w zakresie wojskowej i politycznej organizacji zbrojnych sił polskich, a kierownictwo Departamentu Wojskowego objęli Władysław Sikorski (Kraków) i Aleksander Skarbek (Lwów). W skład NKN-u weszli przedstawiciele 11 partii politycznych z Galicji i 5 z Królestwa, w tym zarówno zwolennicy, jak i przeciwnicy Piłsudskiego. Wobec niepowodzenia wywołania antyrosyjskiego powstania narodowego w Królestwie Kongresowym, Piłsudski zgodził się poprzeć NKN. Dnia 22 sierpnia Józef Piłsudski podpisał, jeszcze jako Komendant Główny Strzelców, pismo - rozkaz o powstaniu Naczelnego Komitetu Narodowego i Legionów. 27 sierpnia wydany został rozkaz, podpisany przez Naczelnego Wodza, księcia Fryderyka, mówiący o ustanowieniu zapowiedzianych Legionów.
Odtąd wszystkie polskie formacje zbrojne miały występować jako Legiony Polskie pod austriackim zwierzchnictwem wojskowym, a legioniści mieli nosić austriackie opaski na rękawach. Każdy z nich miał liczyć dwa pułki piechoty po cztery bataliony po tysiąc żołnierzy w każdym oraz 2-3 szwadrony jazdy po 150 ułanów każdy. Legiony stanowiły oddzielną formację Armii Austro-Węgierskiej. Skupiły polskie organizacje paramilitarne, m.in. oddziały Związku Strzeleckiego, Polskie Drużyny Strzeleckie, a także sekcje Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Formalną podstawą tworzenia oddziałów legionowych był rozkaz austriackiego dowództwa z 27 sierpnia 1914, w którym zarządzono utworzenie Legionu Wschodniego i Legionu Zachodniego oraz powołanie dwóch równorzędnych komendantów dla obu Legionów. Legiony Polskie podporządkowano nowej centrali wywiadu austriackiego w polu – Nachrichtenabteilung AOK, z której zwierzchnikiem gen. Oskarem Hraniloviciem von Czvetassin Piłsudski wszedł w bezpośredni kontakt. Pod koniec sierpnia rozpoczęto werbunek do Legionów Polskich.
Utworzono Legion Wschodni we Lwowie, który został rozwiązany nim jeszcze wszedł do akcji, i Legion Zachodni w Krakowie. Kilkuset żołnierzy Legionu Wschodniego z płk. Józefem Hallerem przeszło do Legionu Zachodniego, a około 5 tysięcy zostało wcielonych do c.k. armii. Dzięki poświęceniu Polskich żołnirzy 11 listopada 1918 r. oficjalnie Polska odzyskała niepodległość a Józef Piłsudski został wypuszczony z więzienia w Magdeburgu. Do odzyskania niepodległości głównie przyczynił się Józef Klemens Piłsudski herbu własnego (ur. 5 grudnia 1867 w Zułowie, zm. 12 maja 1935 w Warszawie) – polski działacz społeczny i niepodległościowy, żołnierz, polityk, mąż stanu; od 1892 członek Polskiej Partii Socjalistycznej i jej przywódca w kraju, twórca Organizacji Bojowej PPS (1904) i Polskiej Organizacji Wojskowej (1914), kierownik Komisji Wojskowej i Tymczasowej Rady Stanu (1917)[2], od 11 listopada 1918 naczelny wódz Armii Polskiej, w latach 1918–1922 naczelnik państwa, pierwszy marszałek Polski (1920); przywódca obozu sanacji po przewrocie majowym (1926), dwukrotny premier Polski (1926–1928 i 1930); wywarł decydujący wpływ na kształt polityki wewnętrznej i zagranicznej II RP. W młodości, podczas prowadzenia działalności konspiracyjnej, znany pod pseudonimami Wiktor i Mieczysław. Wśród zwolenników Piłsudskiego, zwłaszcza z czasów służby w Legionach, używano jego przydomków – Komendant, Dziadek, Marszałek oraz Ziuk.
Ciekawostki:
- Tak naprawdę niepodległość Polski Rada Regencyjna ogłosiła nie 11 listopada, a 7 października 1918 roku.
- Świętowanie 11 listopada wybrano w II Rzeczypospolitej. 11 listopada 1918 roku Rada Regencyjna przekazała władzę zwierzchnią brygadierowi Józefowi Piłsudskiemu.
- 11 listopada 1918 zakończyła się I wojna światowa. Państwa Ententy i Cesarstwa Niemieckiego podpisały rozejm w wagonie stojącym w lesie pod Compiègne we Francji.
- Tego samego dnia rozpadła się Monarchia Austro-Węgierska.
- W Wielkopolsce natomiast 11 listopada 1918 r. wciąż panowała Rzesza Niemiecka. Dopiero w grudniu rozpoczęło się powstanie wielkopolskie, które okazało się być zwycięskie i region wrócił do Rzeczpospolitej. Powstanie wybuchło w czasie wizyty w Poznaniu Ignacego Paderewskiego, który płomiennie przemawiał do poznaniaków 26 grudnia 1918 r. Następnego dnia wybuchło powstanie. Walki trwały kilka miesięcy i zakończyły się zwycięstwem 16 lutego 1919 r. To jest właśnie data odzyskania niepodległości przez Wielkopolskę.
- Najstarsza obecnie żyjąca Polka, Tekla Juniewicz urodziła się 10 czerwca 1906 roku, czyli jeszcze w zaborze austro-węgierskim. Przyszła na świat w Krupsku (dzisiejsza Ukraina). W czasie ogłoszenia niepodległości miała 10 lat. Ogólnie w Polsce żyje jeszcze kilka tysięcy stulatków.
- Dopiero w dwa lata po historycznych wydarzeniach w pełni uhonorowano odzyskanie przez Polskę niepodległości. 14 listopada 1920 roku Józefowi Piłsudskiemu wręczono buławę marszałkowską.
- Przez lata Święto Niepodległości było jedynie wojskowe. Dopiero w 1937 ustanowiono 11 listopada świętem narodowym, upamiętnieniem odzyskania suwerenności, zakończenia I wojny światowej i uhonorowaniem postaci Józefa Piłsudskiego (który zmarł w 1935 roku).
- Żołnierze polskiego podziemia, ale też zwyczajni polscy obywatele mimo represji starali się świętować 11 listopada podczas II wojny światowej. M.in. przystrajali pomniki i pisali na murach (np. „Jeszcze Polska nie zginęła”).
- Przez pewien czas nie obchodziliśmy święta niepodległości. Od 1945 roku było Narodowe Święto Odrodzenia Polski w rocznicę Manifestu PKWN (22 lipca), a obchody 11 listopada zniesiono.
- Nie świętowało się 11 listopada w PRL, a wyjątkiem były czasy Solidarności (1980-81). Wtedy świadomość patriotyczna odrodziła się w całej Polsce.
- Oficjalnie przywrócono pamięć o tym dniu ustawą z 1989 roku. Odtąd 11 listopada obchodzimy dzień pod nazwą Narodowe Święto Niepodległości.
- 11 listopada to dla Wielkopolan dzień Świętego Marcina. Z tej okazji zjadają duże ilości przepysznych rogali świętomarcińskich.
Tekst: Sebastian Kieryk (uczeń klasy VII)
